Werking van hout

Met een hardhouten tuinkast kun je goed werken in de tuin, maar wist je dat een tuinkast van hardhout ook werkt? Nee, helaas zal een tuinkast niet jouw gras maaien, maar het hout van de kast werkt wel degelijk. Uiteindelijk is hout een natuurproduct dat onderhevig is aan kou, hitte, vocht en droogte. Een lichte vervorming is heel normaal, maar wanneer hout kort buigt of gaat scheuren is dat niet de bedoeling. In dit artikel vertellen we meer over de werking van hout en waar je op moet letten.

Hoe ontstaat werking van hout?

Materialen kunnen vervormen door verschillende omstandigheden. In tegenstelling tot metaal zal hout niet sterk vervormen door schommelingen in de temperatuur, het is vooral vocht dat invloed uitoefent op bijvoorbeeld een hardhouten tuinkast. De manier waarop de houtsoort werkt kan daarbij verschillen. Hierbij wordt er in drie dimensies gemeten:

1. Longitudinaal: Krimp in de lengte, dit is vaak dusdanig minimaal dat het verwaarloosbaar is.
2. Radicaal: Krimp spaaksgewijs vanuit de kern gemeten.
3. Tangentiaal: Krimp parallel vanuit de raaklijn op de jaarringen gemeten.

De tangentiële krimp is normaal gesproken tweemaal zo sterk als de radicale krimp, en zelfs tien maal zo sterk als de longitudinale krimp. Afhankelijk van de verschillende houtsoorten kunnen deze verhoudingen afwijken.

Krimp en uitzetting bij tuinkasten van hardhout

Omdat een hardhouten tuinkast buiten staat, heeft deze veel te verduren van neerslag en andere soorten vocht. Naast de houtsoort is het ook van belang dat de kwaliteit van het hout in orde is. De constructie speelt ook zeker een belangrijke rol, wanneer de tuinkast niet op de juiste wijze wordt gebouwd, of wanneer er zich grote vocht verschillen voordoen, behoort kromtrekken en scheuren tot de mogelijkheden. In het hout zullen bepaalde delen anders reageren op de externe factoren, reactiehout is bijvoorbeeld gevormd om de krachten van hoge druk en trekken te weerstaan. En wanneer de draad in het hout niet goed loopt kan dit ook voor problemen zorgen.

Hoe voorkom je werking van hout?

Gelukkig zijn er diverse mogelijkheden om de kwaliteit van het hout, en daarmee ook de hardhouten tuinkast te waarborgen. Dit zijn enkele methodes om houtwerking te minimaliseren.

• Door hout na het kappen op de juiste wijze te drogen zullen er minder vocht verschillen in het materiaal aanwezig zijn.
• Hoe de planken gezaagd worden heeft ook invloed op de werking. Wanneer het kwartier gezaagd hout betreft zal deze minder krimpen of uitzetten. Dat houdt in dat de planken spaaksgewijs ten opzichte van de kern gezaagd worden.
• De planken dienen op de juiste wijze geassembleerd te worden om ervoor te zorgen dat eventuele werking niet tot scheuren zal leiden.
• Het vochtgehalte van hout kan vooraf worden afgestemd op de gemiddelde waardes van de locatie. Voor parketvloeren in Nederland en België wordt doorgaans hout met een vochtgehalte van tien procent geleverd, omdat de waardes tussen acht en dertien procent liggen gedurende het jaar.

Hout en water

Met een hardhouten tuinkast in Nederland of België is vocht van regen te verwachten. Met name de goedkopere houtsoorten kunnen hier niet goed mee overweg. Onbehandeld hout zal water opnemen tot de lucht in het materiaal volledig verdreven is. Bij een te snelle verdamping van dit vocht kan het hout vervolgens gaan scheuren. Wanneer de cellen volgezogen zijn met water zal het hout niet verder uitzetten.

Waar wordt de kwaliteit van hout op beoordeeld?

De kwaliteit van hout wordt op meerdere eigenschappen beoordeeld:

• Afschuifsterkte
• Buigsterkte
• Druksterkte
• Elasticiteit
• Hardheid
• Splijtsterkte
• Treksterkte

De vakman zal rekening houden met de diverse materiaaleigenschappen bij de constructie van een tuinkast van hout. Daarnaast is het ook van belang dat het gebruikte materiaal van controleerbare herkomst is. Hiervoor zijn onafhankelijke keurmerken ingesteld. Meer weten over werking van hout? Neem gerust eens contact op voor meer informatie en vrijblijvend advies.